به گزارش نافع، اندیشورانی که تأثیرشان بر متفکرانی چون آکویناس در قرون وسطی و لایب‌نتیس در عصر جدید و در کل بر سیر تفکر فلسفی بشر، غیرقابل انکار است.

اهمیت فلسفه در زندگی بشر موجب شد تا سازمان یونسکو، سومین پنج‌شنبه از ماه نوامبر هر سال را "روز جهانی فلسفه" اعلام کند. نخستین مراسم بزرگداشت روز جهانی فلسفه نیز در ۲۱ نوامبر ۲۰۰۲ برگزار شد.

امروزه وضع اسف‌بار جهان اسلام و ظهور جریان‌های تکفیری ـ که به جای توجه به مشکل دشمن مشترک مسلمین و جنایت‌های آن‌ها با فهم غیرعقلانی، خود به عامل جنایت برضد مسلمانان و بلای جان جهان اسلام مبدل شده اند ـ بیش از پیش ضرورت توجه به جریان حکمی و عقلانی اسلامی را برای خروج از این وضع روشن می‌سازد.

ابن سینا یکی از سرآمدان و بزرگان فلسفه اسلامی است که همدان به عنوان "پایتخت تاریخ و تمدن ایران زمین" مفتخر به در آغوش گرفتن مقبره این دانشمند برجسته جهان اسلام است. چندی پیش نیز همزمان با سالروز تولد این حکیم فرزانه، همایش " حکمت سینوی" با حضور اندیشمندان و بزرگان فلسفه مشرق زمین در همدان برگزار شد.

29 آبان مصادف با 20 نوامبر، فرصتی را دست داد تا شخصیت علمی و نقش شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا در شکل‌گیری فلسفه اسلامی را از زبان 3 استاد برجسته این حوزه بررسی کنیم:

 کمبود عقل مشکل امروز جهان اسلام

رئیس انجمن حکمت و فلسفه ایران در این‌باره می‌گوید: امروز در جهان اسلام با کمبود عقل روبرو بوده و به وضوح در همه زمینه‌ها، کمبود عقل را مشاهده می‌کنیم، نبود عقل در اعتقادات و گرایش‌ها به بی‌عقلی در امور فراوان قابل مشاهده است و این در حالی است که سنت عقلانی غرب، مرهون سنت عقلانی اسلامی و ابن‌سینا است.

غلامرضا اعوانی می‌افزاید: حلقه محکمی که ابن‌سینا از فلسفه ایجاد کرده، ناگسستنی است. این حلقه پایه‌ای بسیار محکم دارد و کسی نتوانسته و نمی‌تواند ستون‌های آن را ریشه‌کن سازد.

وی بیان می‌کند: از کلام رسول‌ا...(ص) آشکار است که اگر علم در ثریا بود؛ مردمانی از فارس به آن دست می یافتند، ابن خلدون این مبحث را در حوزه فلسفه بررسی کرده و می گوید حتی در زمان ما چنین چیزی دیده می شود. چه اندازه ادراک ما از ابن سینا تاکنون درست بوده است؟ عظمت او از شهرتش خیلی بیشتر است. در صورتی که مسائل او را بهتر بشناسیم، به این امر دست می یابیم.

توجه ابن‌سینا به کیان خانواده

دکتر نجفقلی حبیبی، استاد دانشگاه و پژوهشگر نیز می‌گوید: بنابر گفته بوعلی باید کوشش کنیم خانواده‌ای که شکل می‌گیرد، پایدار باشد و به هیچ‌وجه نباید اجازه از هم پاشیدن آن را داد. ابن‌سینا خانواده را به یک چادر بزرگ تعبیر کرده است. ابن سینا اواخر الهیات شفا در بحث نبوت، امامت، سیاست و خانواده، این نوع مباحث را مطرح کرد.

بوعلی سینا در مباحثات علمی به احساسات میدان نمی‌داد

یوسف ثانی، عضو هیأت علمی مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران نیز می‌گوید: از دیگر شاخصه‌های عقلانیت در کلام شیخ‌الرئیس را می‌توان میدان ندادن به احساسات در مباحثات علمی، توجه به محدودیت دانش بشری و این که وقوف به حقایق اشیا و امور در توانایی آدمی نیست، نپرداختن به اموری که ظاهری عالمانه دارند و در واقع بی ارزشند و توجه به تناسب دلیل و مدعا و... دانست.

گزارش از سمیه مظاهری

انتهای پیام/ع