به گزارش نافع، در سرزمین ایمان و غیرت، مردانی برخاستند که در مکتب عشق به اهل‌بیت(ع) پرورش یافتند و با اخلاص، ایثار و شجاعت خویش برگ‌های زرینی از تاریخ این مرز و بوم را رقم زدند. آنان نه تنها در میدان نبرد با دشمن بعثی، بلکه در میدان ایمان، تقوا و خدمت، پیشگام و الگو بودند. یکی از این چهره‌های درخشان، سردار شهید حاج رضا شکری‌پور است؛ مردی که از کوچه‌های همدان تا خط مقدم جبهه‌های جنوب، مسیر بندگی و جهاد را پیمود و با نثار جان خویش، نام خود را در فهرست جاودانگان انقلاب اسلامی ثبت کرد.

درختی که تاریخ را سایه‌بان شد

در گذر از چهل‌وچند سال تاریخ انقلاب، اگر از دفاع مقدس سخن نگوییم، برگ‌هایی از تاریخ را نادیده انگاشته‌ایم. دفاع مقدس همچون درختی است که در خاک انقلاب ریشه دوانده و با خون رزمندگان آبیاری شده است. مطالعه ابعاد مختلف این دوره و شیوه‌های مدیریتی سرداران آن می‌تواند الگویی برای تولید دانش مدیریت اسلامی-ایرانی و تحقیق در حوزه مدیریت جهادی باشد. فرماندهانی که با تفکر، تیزهوشی و خلاقیت عملیات‌های مؤثری طراحی کردند، دشمن را به زانو درآوردند و درس‌های ارزشمندی برای مدیران امروز برجای گذاشتند. در میان آن چهره‌ها، شهید رضا شکری‌پور یکی از فرماندهان برجسته و تأثیرگذار است.

ریشه‌های ایمان در کودکی رضا شکری‌پور

حاج رضا شکری‌پور در ۱۲ اسفند ۱۳۳۵ در همدان به دنیا آمد. از کودکی همراه خانواده در نماز جماعت مسجد محل حضور می‌یافت و ارادت ویژه‌ای به اهل‌بیت(ع) داشت؛ به‌ویژه در ماه‌های محرم و صفر که بیشتر شب‌ها را در مسجد و حسینیه به سوگ و عزاداری می‌پرداخت. نذر مادر و فضای خانوادگی، پایه‌های معنوی او را شکل داد.

نوجوانی، ورزش و تحصیل فنی

بعد از اتمام دوره ابتدایی، وارد هنرستان شد. نوجوانی و جوانی‌اش با علاقه فراوان به ورزش همراه بود؛ در چند رشته دوومیدانی از جمله پرش طول، دو پنج‌هزار متر و پرتاب نیزه شرکت کرد و موفق به کسب مدال‌هایی شد. توان جسمی و نظم ورزشی بخشی از شخصیت او را ساخت.

از خدمت سربازی تا روزهای انقلاب

پس از اخذ دیپلم در سال ۱۳۵۶ به خدمت سربازی رفت و دوره آموزشی را در یکی از پادگان‌های آذربایجان غربی گذراند. در سال ۱۳۵۷ و در ایام پیروزی انقلاب اسلامی، در محل خدمت برای پیشبرد اهداف انقلاب فعال بود. پس از انقلاب به همدان بازگشت، در فعالیت‌های اجتماعی و همکاری با بنیاد مستضعفان شرکت کرد و در تشکیل پایگاه مقاومت بسیج محله نقش داشت.

عضویت در سپاه و سربلندی در آموزش نظامی

در مرداد ۱۳۶۰ به سپاه پیوست. پس از گذراندن دوره‌های آموزشی، به‌خاطر توانایی در آموزش، به فرماندهی گردان و سپس فرماندهی پادگان آموزشی منصوب شد. هم‌رزمانش نقل می‌کنند که هر آموزشی را که به نیروها می‌داد، خود نیز به عنوان الگو رعایت می‌کرد — آمیختن نظریه و عمل که تا آخرین لحظات خدمت او ادامه داشت، حتی وقتی مجروح بود.

فرمانده پادگان قدس و حضور در محورهای بحرانی

پس از مدتی، به فرماندهی پادگان قدس رسید. به‌دلیل اشتیاق به حضور در یگان‌های رزمی، در عملیات پاکسازی مناطق کردستان همراه تیپ ویژه شهدا شرکت کرد و سپس به تیپ انصارالحسین(ع) پیوست. در عملیات والفجر ۵ فرمانده گردان ۱۵۱ مسلم بن‌عقیل(ع) بود و همراه با همرزمانی مانند شهید رضا محرمی افتخاراتی برای تیپ رقم زد.

مسئولیت ستاد و نقش کلیدی در والفجر ۸

با نشان دادن شجاعت و کفایت، به معاونت ستاد تیپ و سرپرستی واحد آموزش نظامی منصوب شد. در محورهای میمک و سومار رشادت‌هایی از او گزارش شده است. در ادامه، زمانی که تیپ در دزفول مستقر بود و فرمانده گردان ۱۵۴ اسیر شد، حاج رضا فرماندهی گردان را برعهده گرفت. در عملیات والفجر ۸ با هدایت او گردان ۱۵۴ نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا کرد؛ گزارش‌ها حاکی است که مقاومت این گردان مانع پیشروی عراق در جاده ام‌القصر شد و از سقوط احتمالی دیگر محورها جلوگیری کرد — موضوعی که از سوی مسئولان بلندپایه سپاه نیز مورد تقدیر قرار گرفت.

مجروحیت، بازگشت و عشق به سنگر

در جریان عملیات، حاج رضا از ناحیه پهلو و پشت مجروح شد و برای درمان به آبادان و سپس تهران منتقل شد. با وجود بستری بودن و عمل جراحی، روحیه‌ای سرشار از مسئولیت داشت و می‌گفت نیازی نیست برای ما هزینه زیادی صرف شود؛ او مشتاق بازگشت به جبهه بود. پس از بهبود نسبی در خرداد ۱۳۶۵ به یگان رزمی بازگشت تا در خرمشهر و سپس در دفاع از جزایر مجنون حاضر باشد.

شب عملیات مجنون و شهادت در دفاع از خاکِ وطن

جزایر مجنون از حیث استراتژیک برای ایران اهمیت ویژه‌ای داشت. وقتی دشمن خاکریزهایی را تصرف کرد، حاج رضا با وجود مجروحیت داوطلبانه به عملیات بازپس‌گیری رفت. در شب ۲۸ خرداد ۱۳۶۵ از ناحیه دست و پا مورد اصابت ترکش قرار گرفت اما سنگر را ترک نکرد تا عملیات به نتیجه برسد. صبح روز ۲۹ خرداد ۱۳۶۵، در حالی که از مواضع تصرف‌شده دفاع می‌کرد و در حالت تیراندازی بود، بر اثر اصابت گلوله دشمن به ناحیه سر به شهادت رسید و روحش به ملکوت پیوست.

ویژگی‌های اخلاقی و دیدگاه‌های اجتماعی

حاج رضا به صله رحم اهمیت می‌داد، مخالف بی‌حجابی و بی‌بندوباری بود و توصیه می‌کرد پیام‌ها و رهنمودهای امام را اطاعت کنند. از دروغ و غیبت بیزار بود و دنیا را محل آزمون می‌پنداشت. در ایام نقاهت با خانواده و مخصوصاً مادرش با مهربانی رفتار می‌کرد و به نیروهای تحت امر سفارش می‌نمود که در انجام وظیفه کوتاهی نکنند.

وصیت‌نامه (فرازی از متن)

«خدایا مرا از زمره بندگان درگاهت قرار بده. با درود و سلام بر مهدی موعود (عج) و با سلام بر خمینی بت‌شکن نایب بر حقش و با درود بر شهدای بخون خفته... ای آمریکا و ای شوروی و ای دیگر ابرقدرت‌ها بدانید تا ظلم هست مبارزه هست و تا پرچم لا‌اله‌الاالله بر جهان طنین نیفکند مبارزه خواهیم کرد.»

میراث و لزوم الگوگیری از مدیریت جنگ

نام و یاد رزمندگان و فرماندهان شهید پس از سال‌ها همچنان زنده است. بررسی شیوه‌های مدیریتی و رفتاری آنان در شرایط بحرانی می‌تواند سرمشقی برای مدیران امروز کشور باشد و در تولید دانش مدیریت جهادی مؤثر واقع شود. زندگی و عملکرد سردار شهید رضا شکری‌پور، نمونه‌ای کارآمد از مدیریت میدانی، ایثار و پایداری است که آثار مهم و کاربردی بر جای گذاشت.