شاید کمتر کسی شیفته و شیدای اشعار پرمحتوای حافظ نباشد، شیدایی که برایش عالمی دارد... گاه در خلوت های شبانه، گاه در پیچ و تاب سوال های وامانده ذهن، گاه در دل دل کردن های شدن ها و نشدن ها، گاه به دنبال ردی از یک گمشده، گاه برای رفع تپش های دل، گاه برای یافتن معنویت و گاه در لحظاتی که دوست داری اندکی حافظ برایت وصف کند، ازهر آنچه خوبی است!
در شبهای سرد، در روزهای گرم، در فراق و وصال، در امید و نومیدی، در شادی و غم، در عزا و عروسی این اشعار حافظ است که در همهجا در کنار ماست و مانند رنگینکمانی زمین را به آسمان پیوند میدهد، جسم را به جان، گذشته را به حال و حال را به آینده و خود میداند که بر چه قلهای ایستاده است.
حافظا بی تو در این آشفته مأوی چه کنم؟ عاشقی از که بیاموزم و دل را چه کنم؟
حافظ در بین مردم ایران چنان شهرت دارد که کمتر می شود کسی را یافت که از شهرت وی با خبر نباشد حتی اگر تا به حال هیچ یک از اشعار حافظ به گوشش نخورده باشد یا آنها را نخوانده باشد.
بیستم مهر ماه هر سال در تقویم ملی کشور به نام روز بزرگداشت حافظ شیرازی ثبت شده است، روزی که عطر کلام حافظ همچون بوی بهارنارنج در کوچهباغهای شیراز موج می زند، به همین بهانه به سراغ چند نفر از استادان زبان و ادبیات فارسی رفته ایم و آنها نیز از شرح دلدادگی خود گفته اند...
الا یا ایها الساقی ادر کاسا و ناولها که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکلها
عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا:
حافظ؛ نگاهی به گذشته و چشمی به آینده ماست
به گزارش نافع، دکتر مهدی شریفیان عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا همدان در گفتگو با خبرنگار ما، حافظ را تجسمی پر رمز و راز دانست که پایی در زمین و دستی در آسمان دارد و گفت: حافظ؛ نگاهی به گذشته و چشمی به آینده و در حقیقت از ستون های فرهنگ ایرانی است.
وی با اشاره به نظریه یکی از صورتگرایان روسی، مبنی بر اینکه شعر را رستاخیز کلمهها می داند، افزود: حافظ جواهرنشانی است که جواهرات کلمات را می شناسد و به طرز زیبایی آن را در جمله قرار می دهد و از زبان و کلمات استفاده هنری می کند.
شریفیان ادامه داد: حافظ را می توان به نوعی جادوگر کلمات دانست که مهندسی کلمات را می داند و از تلفیق آنها معجونی ایجاد می کند که تأثیرهنری زیادی دارد.
اشعار حافظ مجموعه ای از دغدغه های کلان بشری است
مهدی شریفیان، القاء مضمون زیبا و پیام معنی دار به مخاطب را از جمله ویژگی های شاخص اشعار حافظ عنوان و خاطرنشان کرد: این القاء مضمون به گونه ای است که مخاطب به آن نیازمند است، عشق، مهر و محبت، اهل صفا بودن، پرهیز از دورویی و... در اشعار حافظ حرف اول را می زند.
این مسئول اضافه کرد: اشعار حافظ اختصاص به مکتب خاصی ندارد و مجموعه ای از دغدغه های کلان بشری است که اختصاص به مرز جغرافیایی ندارد، گویی همه را به لحاظ هنری می شناسد و با هنر خود پیام زیبایی را به مخاطب ارائه می دهد.
این استاد زبان و ادبیات فارسی با تأکید بر اینکه حافظ تنها شخصیتی است که معنای شعرش سیال است، تصریح کرد: اشعار حافظ در حقیقت تلفیقی از غزل زمینی و عاشقانه سعدی و آسمانی و عارفانه مولانا است که حافظ آن را به زیبایی طراحی کرده و در قالبی همه فهم و گیرا در اختیار مخاطب قرار داده است.
فرهنگ، اعتقادات، باورها واندیشه های ایرانیان در دیوان حافظ متبلور است
مهدی شریفیان در ادامه با بیان اینکه در دیوان حافظ معنا در اختیار مخاطب است، یادآور شد: همان گونه که استاد مطهری اشاره داشته اند، دیوان حافظ در کنار قران ومفاتیح حرف اول را در خانواده های ایرانی می زند.
عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا همدان با اشاره به اینکه، دیوان حافظ زبان هنری شده قرآن است، ابراز داشت: دیوان حافظ از نظر اشارات قرآنی بزرگترین اثر ادبی است که پیامی قدسی را برای مخاطبان مطرح می کند.
شریفیان افزود: حافظ از زبان ما دنیا را می بیند و ما در حقیقت با اشعاری که در دیوان حافظ است زندگی می کنیم و در کل هر طبقه ای، هر گروهی و هر سلیقه ای با اشعار حافظ به نوعی زندگی می کند.
سرپرست دانشگاه پیام نور ملایر:
حافظ، روانشناس و منتقدی تمام عیار است
سرپرست دانشگاه پیام نور ملایر هم با اشاره به اینکه از زوایای مختلف می توان حافظ را بررسی کرد، اظهار داشت: شهرت حافظ به گونه ای است که زبانزد جهانی شده و اشعار او هم در روزگار خودش و هم دوره معاصر مایه مباهات است.
اکبر شاملو، با بیان اینکه حافظ منتقدی تمام عیار است که در روزگار خود اوضاع سیاسی و اجتماعی را با زبان ادبی مورد نقد قرار می دهد، افزود: حافظ همچنین روانشناسی است که با همه گروه ها از جمله باسواد و بی سواد، خاص و عام و مذهبی و غیرمذهبی ارتباط برقرار می کند و متعلق به گروه خاصی نیست.
وی ادامه داد: زبان حافظ به گونه ای است که هر کسی که دیوان حافظ را می خواند احساس می کند که حرف دل او را می زند
شاملو اضافه کرد: زبان حافظ زبانی روشن و صریح است و اشعار او در همه دوره ها و در تمام زمانها قابل تفسیر و تأویل است و مشمول زمان خاصی نیست.
اشعار حافظ باید الهامبخش عصر امروز باشد
دکترای زبان و ادبیات فارسی در ادامه شعر حافظ را متمایز از دیگر شاعران عنوان و خاطرنشان کرد: اشعار حافظ به گونه ای است که هر قشری از جامعه آن را بر اساس خواسته های درونی درک می کند.
اکبر شاملو با تأکید بر اینکه اشعار حافظ باید الهامبخش عصر امروز باشد، افزود: اشعار حافظ میتواند به زندگی جانی دوباره دهد و ما باید اشعار این غزلسرای بزرگ را درس زندگی قرار دهیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور مرکز ملایر ابراز داشت: ما می توانیم تاریخ و شکوه تمدن این سرزمین کهن را در اشعار شاعرانی همچون حافظ مشاهده کنیم .
عشقت رسد به فریاد، گر خود بسان حافظ
شاملو در ادامه در مورد بهره مندی از آیات و احادیث در اشعار حافظ یادآور شد: حافظ، حافظ قرآن است و یکی از نکات مهم درجامع شدن و موفقیت حافظ بهره گیری از آیات نورانی قران کریم است.
وی دیوان حافظ را زبان هنری شده قرآن دانست و ادامه داد: این کتاب آسمانی که در حقیقت زبان هنری شده قرآن است، در الهام بخشی به شاعران نقش مهمی داشته است.
ابراهیم واشقانی فراهانی، شاعر و مترجم:
حافظ، حافظه تاریخی ایرانیان است
ابراهیم واشقانی فراهانی از شاعران و مترجمان همدان هم در گفتگویی اشعار حافظ را مرجع ادبیات کشور و حتی جهان برشمرد و گفت: حافظ، حافظه تاریخی ما ایرانی ها است و اشعار وی بر بلندای ادبیات کلاسیک قرار گرفته است .
وی با اشاره به اینکه شعر حافظ به صرف شعر بودن در درجه اول شاعری قرار دارد، افزود: حافظ، اندیشمند بزرگی است که اندیشه های والایی داشته و به گونه ای زیبا در جهان رخنه کرده است.
واشقانی فراهانی ادامه داد: حافظ منتقدی اجتماعی است که شعر را از نازک کاری شعری خارج می کند و در همه احوال سخن می گوید.
استاد زبان و ادبیات فارسی اظهار داشت: اشعار حافظ به گونه ای است که امروز پس از گذشت سالها همواره مورد اقبال مخاطبان است و سد زمان و مکان را میشکند و آینهای از احوال و آمال ما را به نمایش میگذارد.
این شاعر و مترجم با تأکید بر اینکه حافظ جزء شاعرانی است که تلفیقی از شعر آسمانی و زمینی را به نمایش می گذارد، تصریح کرد: می توان اینگونه تشبیه کرد که، اشعار شاعران مختلف در کوچه ها قرار دارد و حافظ نیز به طرز زیبایی در پشت بام ایستاده و حرکت شاعران را نظاره می کند و بهترین ها را انتخاب می کند.
حافظ، راز دوام پیوستگی فرهنگی ماست
این استاد زبان و ادبیات فارسی در ادامه با اشاره به اینکه شعر حافظ دارای آهنگی موزون بوده که بر دل هر خواننده می نشیند، افزود: جامع الاطراف بودن و ابهام زیبایی که در اشعار حافظ وجود دارد موجب شده است تا مخاطبان بیشتری را جذب خود کند.
ابراهیم واشقانی فراهانی گفت: امروزه دیوان حافظ که مجموعه ای زیبا و بکر از اندیشه ها و باورهای مردم است در کنار قرآن در خانه هر ایرانی وجود دارد.
وی با بیان اینکه مردم حس درونی خود را در دیوان حافظ می بینند، افزود: دیوان حافظ از نظر حجم از سایر کتب ادبی کوچکتر و قابل حمل تر است و از نظر کاربرد اشارات قرآن کریم اثری فاخر و مانا است.
این شاعر و مترجم ادامه داد: لسان الغیب، از شاعرانی است که به موسیقی قرآن و اعجاز هنری آن آشنایی دارد و تجلی این تأثیر را به خوبی می توان در اشعار وی مشاهده کرد.
واشقانی فراهانی، خودسازی حافظ از طریق قرآن را ستودنی عنوان و خاطرنشان کرد: شعر حافظ سرشار از نکته، حکمت، معرفت و لطیفه است و به عبارتی می توان اینگونه گفت:
ندیدم خوشتر از شعر تو حافظ
گزارش از فرشته درهم فروش
دیدگاه شما