به گزارش نافع، خوب يا بد، در زندگي امروزي، بسياري از خانواده ها به داشتن فقط يك فرزند قانع هستند و با اين حال نگرانند از اينكه تك فرزندي به نفع فرزندشان هست يا نيست، اين مقاله سعي دارد پاسخگوي اين پرسش خانواده هاي تك فرزند باشد.
حرف ها و باورهاي عمومي

خيلي ها مي گويند بچه هايي كه خواهر و برادري ندارند دچار مشكلات رفتاري مي شوند. چون هميشه تنها هستند. هيچ كس را ندارند كه با او بازي و درد دل كنند و در آينده هم هميشه تنها خواهد ماند. حتي بسياري به نوه ها هم فكر مي كنند كه ممكن است ديگر خاله و دايي و عمه و عمويي نداشته باشند، اما اين حرف ها چقدر درست است آيا واقعاً تك فرزندها سالم بار نمي آيند و دچار افسردگي يا ديگر امراض روحي مي شوند؟

كمبود مهارت هاي اجتماعي

يكي از نگراني هاي مهم در مورد تك فرزندها اين است كه آنها چطور مهارت هاي اجتماعي لازم براي زندگي را مي آموزند و چطور هوش هيجاني خود را پرورش مي دهند. آنها چون در خانه همبازي ندارند و بسياري از تجربياتي را كه كودكان با خواهر و برادرهاي خود مي آموزند، نخواهند آموخت و همين امر مي تواند موجب شود مهارت هاي اجتماعي آنها به خوبي رشد پيدا نكند.

وقتي مطالعه اي روي كودكان پنج ساله نشان داد تك فرزندها در مقايسه با بچه هايي كه خواهر و برادر دارند، مهارت هاي اجتماعي ضعيف تري دارند، نگراني ها بيشتر شد، اما بعد محققان نشان دادند بعد از ورود به مدرسه، اين تفاوت از بين مي رود و بچه هاي تك فرزند خيلي زود از نظر مهارت هاي اجتماعي به بقيه بچه ها مي رسند و ديگر تفاوتي با آنها ندارند. بنابراين، مي توان گفت مهارت هاي اجتماعي در حقيقت فرايندي است كه داشتن خواهر و برادر فقط موجب تسريع آن مي شود.

زودتر بزرگ شدن

يكي از مسائلي كه مرتبط با تك فرزندها عنوان مي شود اين است كه تك فرزندها هميشه در خانه با دو بزرگسال به سر مي برند و هميشه با مسائلي روبرو هستند كه به بزرگترها مربوط مي شود و به اين دليل زودتر بزرگ مي شوند و به بلوغ فكري مي رسند. آنها به طور معمول مهارت هاي رفتاري و كلامي بالايي دارند، با بزرگترها خوب رابطه برقرار مي كنند، در حدي كه تعجب و تحسين همه را بر مي انگيزند و در آينده هم زودتر وارد بازار كسب و كار مي شوند و از پس مشكلات مربوط به دوران بزرگسالي به خوبي بر مي آيند. اينها اتفاقات خوبي است، اما بايد مراقب بود كه كودك از تجربيات كودكي مربوط به سن و سالي كه در آن قرار دارد، محروم نشود. او بايد دوران رشد طبيعي خود را طي كند تا در آينده دچار مشكل نشود.

فشار زياد بر فرزند

آنچه كه خانواده هاي تك فرزند ممكن است از آن غافل شوند، اين است كه چون تنها يك فرزند دارند، ممكن است بخواهند تمام آرزوها و اميدهاي آنان را همان يك فرزند برآورده كند. پدر و مادر مي خواهند او هميشه اول، بهترين و در همه چيز تك باشد، به تمام انتظارات پاسخ بدهد و خانواده ها را سربلند كند.

گاهي خانواده ها متوجه نيستند فرزندشان زير اين همه انتظار له مي شود و اعتماد به نفسش در معرض خطر قرار مي گيرد. درست است كه خانواده همان يك فرزند را دارد، اما بايد در نظر داشت كودك هم يك انسان منحصر به فرد و داراي سلايق مخصوص به خود است و احتمال دارد سليقه او با پدر و مادرش متفاوت باشد. بنابراين، پدر و مادر بايد او را بشناسند، نقاط قوت و ضعف او را ببينند و بپذيرند.

تك فرزندها نه فقط كسي را براي رقابت و دعوا در خانه ندارند، بلكه به طور معمول بيش از ساير كودكان مورد توجه و حمايت پدر و مادر قرار مي گيرند. والدين كودكان دوست ندارند به اصطلاح آب در دل فرزندشان تكان بخورد. آنها هميشه مي كوشند همه چيز را براي فرزندشان آماده كنند و نگذارند سر سوزني ناراحت يا ناكام شود. اين كار خوب بود اگر ما در دنيايي زندگي مي كرديم كه همه همين قدر از ما مراقبت مي كردند و همه چيز بر وفق مرادمان بود و هيچ وقت هم ناكام و ناراحت نمي شديم، اما واقعيت اين است كه در جامعه توسط افراد تنگ نظر، حسود يا داراي اختلال رواني تحقير مي شويم، حق مان خورده مي شود و بايد از حق خود دفاع كنيم، معمولاً همه چيز مطابق ميل ما پيش نمي رود و بايد صبور باشيم و پشتكار نشان بدهيم. تمام اين مهارت هاي لازم براي زندگي را، بايد در همان دوران كودكي آموخت و كودك بايد بارها چيزي را تجربه كند، راه حل هاي مختلف را بيازمايد و به اين نتيجه برسد كه بهترين روش مقابله با هر مسئله اي چيست.