به گزارش نافع،  هوشنگ شجری عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان و کارشناس مسائل اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاع رسانی راه دانا، با انتقاد از سیاسی بودن اقتصاد کشور اظهار داشت: مسلما موضوعات سیاسی بر اقتصاد کشور ما تاثیر به سزایی دارد و به همین دلیل شاید آن طور که باید و شاید طرح های اقتصادی خوب اجرا نمی‌شود.

وی افزود: علی رغم این موضوعات، دولت تا کنون در زمینه رشد نرخ تورم و بیکاری و اقداماتی از این قبیل، عملکرد مناسبی را از خود به جا گذاشته و به عبارتی می‌توان موضوعات مربوط به اقتصاد با نظم بیشتری در حال سیر مراحل خود است.

** تا نقطه ایده آل اقتصاد فاصله داریم

این استاد دانشگاه متذکر شد: علی رغم اتفاقات مثبتی که در زمینه کنترل تورم، بالارفتن نرخ بیکاری و ... صورت گرفته هنوز تا  نقطه ایده‌آل فاصله بسیاری داریم.

**برخی بندهای لایحه خروج از رکود دولت تورم زاست/ ناقص بودن کلیت لایحه

شجری با اشاره به ارائه لایحه خروج از رکود دولت، بیان داشت: حالت تورم و  رکود در اقتصاد ما وجود دارد و هیچ تصمیمی خالی از اشکال و بی اثر در این دو حوزه نخواهد بود. اما برخی از بندهای این لایحه تورم زاست و به افزایش رکود نیز کمک خواهد کرد که باید تدوین کنندگان نسبت به این موضوع توجه داشته باشند. 

این کارشناس مسائل اقتصادی یاد آور شد: این لایحه به نظر می‌رسد که ناقص است و باید در برخی موضوعات آن تجدیدنظر صورت گیرد. در حالت تورم در رکود باید عوامل رکود زا و عوامل تورم زا از یکدیگر تفکیک شده و مبنای هرکدام جداگانه بررسی شود. متاسفانه به دلیل کسری بودجه های مداوم و برخی سیاست های غلط اقتصادی تورم موجود ناشی از فعالیت دولت ها است.

** اقدامات تورم زا دولت کدام است؟

وی اضافه کرد: مراجعه دولت به سیستم بانکی، عدم کنترل هزینه ها و مخارج، عدم پیش بینی شرایط بین المللی و برنامه ریزی شایسته برای آن و ... باعث شده اقدامات دولت تورم ایجاد کند اما رکود در بخش خصوصی ایران صورت گرفته و دلیل این موضوع هم اینست که بخش خصوصی ما به دلیل عدم دریافت تسهیلات بانکی مناسب و لازم پویایی خود را از دست داده است. متاسفانه حمایت های بلند مدت و کوتاه مدت ما غیر موثر واقع شده و سود آن چنانی نداشته است.

این عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان با اشاره به راه های خروج از رکود، ابراز کرد: دولت باید اعتبارات بانکی را به سمت تولید سوق داده و با بستر سازی مناسب بخش خصوصی را  فعال کند. ما نیاز داریم که در بخش خصوصی یک سیاست انبساطی و در بخش دولتی یک سیاست انقباضی اتخاذ کنیم. این نظریه متاسفانه هنوز مورد توجه قرار نگرفته و علی رغم پیشرفت های اقتصادی و اقدامات کنترلی هنوز تا حد مطلوب فاصله بسیاری داریم.

** انتقاد از سه نرخی بودن ارز در حال حاضر /لزوم تفکیک موارد رکود زا و تروم زا و شناخت منابع آن ها

شجری در ادامه سخنانش تاکید کرد: یکی از مواردی که خیلی ملموس بوده بحث افزایش مطالبات معوق بانکی است که حدود 30 درصد نسبت به کل اعتبارات افزایش پیدا کرده که البته نشانگر مثبتی نیست. بنابراین اگر دولت می‌خواهد در این زمینه موفق شود باید تفکیک بین سیاست های رکود زا و تورم زا را انجام دهد.

وی تصریح کرد: تمامی این موارد برای اینست که نقدینگی توسط دولت کنترل شود؛ چراکه در حال حاضر نقدینگی 20 درصد افزایش پیدا کرده است. 

این استاد اقتصاد در بخش دیگری از سخنانش در خصوص تک نرخی شدن ارز، خاطرنشان کرد: متاسفانه نرخ ها در ایران چند ارز است. یک نرخ داریم که علی رغم اینکه استفاده زیادی از آن نمی‌شود ولی واردات اولویت دار دولتی از طریق این ارز صورت می‌گیرد. ارز دیگر ارز مربوط به اتاق است و نرخ ارز دیگری مربوط به بازار آزاد که حدود 3200 تومان در صرافی ها و مراکز اقتصادی قابل خرید و فروش است و تا زمانی که این سیستم چند نرخی وجود دارد دولت نمی‌تواند با رانت خواری مبارزه کرده و توزیع مناسب ارز را نیز داشته باشد.

** وحشت دولت از تک نرخی کردن ارز/ دولت از تجربه سال 81 درس بگیرد

شجری با اشاره به این موضوع که دولت از تک نرخی کردن ارز وحشت دارد، گفت: در سال 81 دولت وقت یک سیاستی را در پیش گرفت که می‌تواند بسیار برای دولت فعلی محل تامل و بهره برداری باشد. در آن زمان نیز چند نرخ وجود داشت ولی دولت به سمت تک نرخی رفت و از تورمی که ممکن بود به وجود بیاید نترسید و برای دلار یک نرخ اعلام کرد. دولت در آن زمان برای موارد اضطراری و استثنائی یکسری کمک هایی را در نظر گرفت و به نظر من در حال حاضر نیز باید این کار صورت بگیرد.

** نرخ اعلامی رشد اقتصادی اغراق آمیز است

این عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان، همچنین در خصوص میزان نرخ اعلام شده در خصوص رشد اقتصادی بیان کرد: نرخ اعلام شده از سوی بانک مرکزی درباره رشد اقتصادی اغراق آمیز است. مثبت کردن نرخ اقتصاد در شرایطی که منفی 5 درصد بوده در این مدت زمان کم از اقتصاد ایران کمی بعید به نظر می‌آید. بنابراین دولت باید مستندات را در اختیار کارشناسان قرار دهد و منابع رشد اقتصادی خود را اعلام کند.

وی  در خصوص اقتصاد وابسته به نفت و تک محصولی ایران، گفت: این اقدام در کوتاه مدت امکان پذیر نیست و دولت باید جهت اقتصاد را به این سمت هدایت کند. ما برای اینکه جهت اقتصاد را به سمت فرار از اقتصاد تک محصولی سوق دهیم، دولت باید سیاست تعادل بودجه ای و حداکثر صرفه جویی را در دستور کار خود قرار داده و نیاز به منابع نفتی را کاهش دهد.

** کسری بودجه واقعی چقدر است؟/ راه کار خروج از اقتصاد وابسته به نفت

شجری تاکید کرد: تا زمانی که بودجه دولت دچار کسری واقعی است برنامه ریزی برای عدم وابسته شدن به نفت امکان پذیر نخواهد بود. بودجه جاری ما در حال حاضر در حدود 50 هزار میلیارد تومان کسری دارد و حل این مشکل نیازمند یک برنامه ریزی جامع است. هرگاه ما این کسری بودجه و تعادل بودجه را مرتفع کنیم، اقتصاد ما از حالت تک محصولی به مرور زمان خارج خواهد شد.