به گزارش نافع، لحظاتی که همواره در خاطره فرزندان این مرز و بوم خواهد ماند. محاصره سوسنگر از طرف دشمن بعثی و آزادسازی آن به دستور مستقیم بنیان‌گذار کبیر انقلاب، حضرت امام خمینی(ره)، یکی دیگر از روزهای خاطره‌انگیز و به یادماندنی از هشت سال مقاومت و ایستادگی است.

دشت خوزستان با آغاز جنگ تحمیلی از طرف رژیم بعثی عراق، محور اصلی تهاجم دشمن بود و یگان های زرهی، مکانیزه و پیاده دشمن با تمامی توان سعی بر تصرف این منطقه نفت‌خیز از میهن اسلامی ایران را داشتند.

این کمترین خواسته صدام از تهاجم به ایران اسلامی بوده و این مهم را حتی با تغییر نقشه جغرافیایی کشور عراق با الحاق استان خوزستان به نام جعلی "عربستان" انجام داده بود.

جبهه خوزستان به لحاظ شکل زمین و موقعیت به سه منطقه شمالی، میانی و جنوبی تقسیم می‌شد که جبهه میانی شامل منطقه عمومی دشت آزادگان و به مرکزیت شهر سوسنگرد بود. .سوسنگرد نامی آشنا و سرشار از حماسه‌های شورانگیز بوده و از نظر جغراافیایی در 55 کیلومتری شمال غربی اهواز قرار دارد. در شروع تهاجم بر خلاف تصور دشمن که فکر می‌کرد؛ عشایر و مردم منطقه به دلیل عرب زبان بودن با آن‌ها همکاری می‌کنند، اهالی منطقه با تمامی وجود در برابر تعدی دشمن ایستادگی کردند.

آغاز رسمی جنگ با بیش از 50 روز حملات مکرر که به قصد تصرف شهر به وقوع می‌پیوست؛ عقیم و ارتش بعثی زمین گیر شد.

مقاومت جانانه رزمندگان بومی و سایر هموطنان موجب شده بود که عبور از سوسنگرد و ادامه تهاجم به سمت شهر اهواز برای دشمن به کابوسی وحشتناک تبدیل شود.

در روز 6 مهر 1359 شهر سوسنگرد سقوط کرده و تعدادی از افراد ضدانقلاب به همراه نیروهای بعثی عراق وارد شهر شدند و با گماردن یکی از مزدوران به عنوان فرماندار، ساختمان فرمانداری را مقر خود قرار دادند.

به دنبال این اتفاق در عملیات شهید "غیوراصلی" و جمعی از رزمندگان، شهر از وجود متجاوزین بعثی پاک‌سازی و آزاد می‌شود.

بار دیگر فشارهای بی‌امان دشمن در 22 /8/ 1359 موجب کامل‌شدن حلقه محاصره شهر سوسنگرد و قطع ارتباط کامل رزمندگان شهر با سایر جبهه‌ها شد به طوری که رزمندگان اسلام در فقر کامل تجهیزات، مهمات و تدارکات بودند.

نیروهای تا دندان مسلح دشمن نیز به صورت مستمر سعی بر تصرف شهر داشتند و کارشکنی‌های بنی‌صدر و ناهماهنگی بین سپاه و ارتش بر بحران حاکم می‌افزود.

وضعیت بسیار پیچیده‌ای بر مدافعان شهر تحمیل شده بود به طوری که بسیاری از رزمندگان به شهادت رسیده یا مجروح شده بودند و در این بین بود که رزمندگان تبریزی طی تماسی با بیت شهید مدنی، شرایط سخت شهر را به اطلاع ایشان می‌رسانند و از این طریق، حضرت امام خمینی(ره) در جریان امور قرار گرفته و به بنی‌صدر هشدار می‌دهند که تا 24 ساعت آینده حصر سوسنگرد باید شکسته شود وگرنه خودم به آن‌جا خواهم آمد.

در همین حال، حضور حماسی مقام معظم رهبری(نماینده حضرت امام خمینی(ره) در شورای عالی دفاع) و شهید بزرگوار دکتر مصطفی چمران در این منطقه، مرهمی بر دل خسته رزمندگان بود.

سرانجام نظارت مقام معظم رهبری و روشنگری داهیانه ایشان و شهید دکتر چمران که با حضوری مستقیم در کوران حوادث منطقه همزمان شده بود؛ موجب انسجام نیروهای ارتش و سپاه شده و با فرمان حضرت امام خمینی(ره) و تدبیر مقام معظم رهبری(مدظله العالی)، 26 آبان 1359 در عملیاتی حماسی محاصره شهر شکسته شده و سوسنگرد به طور کامل در اختیار نیروهای خودی قرار گرفت.

با انجام این عملیات، جاده مواصلاتی سوسنگرد- اهواز نیز از دسترس دشمن خارج شده و به تعبیری با حفظ شهر سوسنگرد، شهر اهواز و متعاقب آن، موقعیت استراتژیک خوزستان تثبیت شده و از سقوط حتمی آن جلوگیری شد.

نقطه اوج این حماسه بزرگ، نقش بی‌بدیل ولایت‌فقیه و رهبری در عبور از بحران‌های شکننده بود.

نقش پررنگ رزمندگان همدان در آزادسازی سوسنگرد

رزمندگان سپاه استان همدان نیز در قالب گروه‌هایی از آغاز تهاجم دشمن در این منطقه حضور پیدا کرده و پا به پای مدافعان شهر از حریم سوسنگرد دفاع کردند.

علاوه بر رزمندگان سپاه استان، تعدادی از نیروهای باتجربه نیز در قالب گروه‌ جنگ‌های نامنظم در رکاب دکتر چمران در این منطقه برضد دشمن زبون جهاد می‌کردند.

در این عملیات، تعدادی از آن‌ها به شهادت رسیده یا مجروح شدند. حضور حماسی رزمندگان استان تا اواخر اسفند 1359 به صورت مستمر ادامه داشته و صدها نفر در این منطقه حماسه آفریدند.

همچنین دلاوران ارتشی استان در قالب تیپ سوم زرهی شهید قهرمان از اواخر آذر 1359 در قسمت جنوبی منطقه سوسنگرد و مجاورت رودخانه "کرخه کور" استقرار یافته و در 15 دی 1359 عملیات نصر را انجام دادند.

با انجام این مأموریت آفندی، آخرین گام‌های تجاوز دشمن خرد شده و از آن پس در منطقه به صورت انفعالی و تنها در جایگاه پدافندی عمل کرده و اندیشه ادامه پیش‌روی را از فراموش کرد.

اما این عملیات پیروزمندانه چند نکته جالب دارد که مهمترین آن‌ها صدور فرمان امام خمینی(ره) در 25 آبان یعنی یک روز پیش از آزادسازی سوسنگرد بود که در آن امام(ره) فرمودند: «بایستی تا فردا سوسنگرد آزاد شود» و رزمندگان اسلام در پاسخی سریع و بی‌درنگ به فرمان رهبر خود، فردای همان روز دشمن متجاوز را از خاک کشور بیرون رانده و سوسنگرد را آزاد کردند.

نکته دوم هم این بود که در این عملیات نیز حضور مردم به خصوص مردم عرب منطقه در مقاومت در برابر دشمن چشمگیر بود و آن‌ها همانند خرمشهر و آبادان، سدی محکم در برابر دشمن بودند.

نامه امام خامنه‌ای به سرهنگ قاسمی برای شروع عملیات

جضور امام خامنه‌ای رهبر عزیزمان در آزادسازی سوسنگرد نیز از دیگر نکات برجسته این عملیات است.

شب پیش از عملیات، آقای اشراقی داماد حضرت امام خمینی(ره) در مکالمه‌ا‌ی تلفنی با آیت‌ا... خامنه‌ای، پیام امام را ابلاغ کرد: «تا فردا سوسنگرد باید آزاد شود.»، اما چند ساعت مانده به شروع عملیات به دستور بنی‌صدر، تیپ ۲ لشکر زرهی اهواز از شرکت در این عملیات منع شد.

حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای پس از اطلاع از دستور بنی‌صدر در نامه‌ای خطاب به فرمانده آن لشگر(سرهنگ قاسمی) دستور دادند که براساس تصمیم قبلی، تیپ ۲ به موقع در عملیات وارد شود.

دکتر چمران، دیگر نماینده امام در شورای عالی دفاع نیز در ذیل همین نامه بر ضرورت اقدام سریع و جلوگیری از اتلاف وقت بیشتر تأکید کرد.

نامه «دستور حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای به فرمانده لشکر ۹۲ زرهی اهواز برای ورود به عملیات آزادسازی سوسنگرد» که به مناسبت سالروز فتح سوسنگرد منتشر می‌شود؛ بدین شرح است:

«شب دوشنبه ۵۹/۸/۲۶ ساعت ۱:۱۰

سرکار سرهنگ قاسمی فرمانده لشکر ۹۲ زرهی اهواز

با سلام

شنیدم تیمسار ظهیرنژاد به شما تلفن کرده‌اند که تیپ ۲ فردا وارد عمل نشود مگر بنا به امر(و منظورشان امر آقای رئیس‌جمهور است). من این عدول از تصمیم عصر را قابل توجیه نمی‌دانم. این به‌معنای تعطیل یا به ناکامی کشاندن عملیات فردا است. استعداد دشمن چنان است که آن دو گروهان پیاده یارای کار درستی در برابر آن ندارند و اگر تیپ وارد عمل نشود، در حقیقت تک انجام نگرفته است. صبح اگر برای تصمیم نهایی بخواهیم منتظر آمدن تیمسار ظهیرنژاد بمانیم وقت خواهد گذشت. جوانان ما در سوسنگرد حداکثر تا صبح مقاومت خواهند کرد و صبح زود اگر ما قدری بار دشمن را سبک نکنیم همه نابود خواهند شد و شهر کاملاً سقوط خواهد کرد. خلاصه اینکه به نظر و تشخیص ما کار باید به همان روال که عصر صحبت شد پیش برود و تیپ آماده باشد که صبح وارد عمل شود. در غیر این صورت مسئولیت سقوط سوسنگرد با هر کسی است که از این تصمیم عدول کرده است. سیدعلی خامنه‌ای».  

گزارش از سمیه مظاهری

انتهای پیام/ع