استان همدان با داشتن 27 تالاب مصنوعی و طبیعی، چشم اندازی مناسب برای زیستگاه پرندگان و گونه های مختلف آبزی و زمینه ای برای نشاط دوستداران طبیعت و دانش پژوهان فراهم کرده است.

این تالاب ها به عنوان شناسنامه و هویت استان چند سالی است که روزهای ناخوشی را پشت سر می گذارند به گونه ای که دوستداران طبیعت با نگرانی از این وضعیت هر از چند گاهی زنجیره های انسانی برای حفظ این تالاب ها تشکیل می دهند.

دوستداران طبیعت خبر خشک شدن تالاب ها و از بین رفتن گونه های جانوری و به هم خوردن اکولوژی منطقه را نشات گرفته از دست اندازی انسان در طبیعت می دانند.

آنان معتقدند اجرای طرح های سدسازی، حفر چاه های غیرمجاز و بهره برداری بی رویه از منابع آبی زیرزمینی باعث کاهش شدید سطح آب تالاب ها و در نهایت خشکی آنها شده است.

سرپرست اداره کل حفاظت محیط زیست استان همدان در این باره گفت: اینک بیشتر تالاب های طبیعی همدان خشک شده است که علت آن را می توان افت سطح آب زیرزمینی در منطقه به علت حفر غیرمجاز چاه و استفاده بی حد و حساب آب های زیرزمینی برشمرد.

سید 'عادل عربی' با تاکید بر اینکه مساله بحران آب جای تعارف ندارد و جایی برای اشتباه هم نیست افزود: تالاب شیرین سو در منطقه شهرستان کبودراهنگ از مهمترین تالاب های استان از نظر اکولوژیکی است.

وی با ذکر اینکه کارشناسان آب منطقه ای بر این باورند که این محدوده تالاب نبوده بلکه سد است، یادآوری کرد: مطابق کنوانسیون 'رامسر' سدهایی که بیش از چهار هکتار وسعت دارند تالاب مصنوعی محسوب می شوند، همچنین طبق مفهوم اکولوژیکی تالاب می توان عنوان کرد که وجود آب، پوشش گیاهی مناسب و اکوسیستم منطقه موجب شده سد شرایط تالابی به خود بگیرد.

وی افزود: تالاب نامیدن این منطقه به معنای سد نبودن شیرین سو نیست و اداره کل حفاظت محیط زیست نیز با استفاده از واژه تالاب قصد تصاحب و مالکیت این منطقه را ندارد.

سرپرست اداره کل حفاظت محیط زیست استان همدان گفت: این سد با هدف تامین آب مورد نیاز شهروندان ساخته شده است و آب منطقه ای نیز نه تنها حق بهره برداری از آب تالاب مصنوعی شیرین سو بلکه آب تالاب های طبیعی را هم دارد.

عربی تصریح کرد: تالاب های این استان بویژه تالاب ' شیرین سو ' محل زادآوری و زیست پرندگان مهاجر است حتی برخی از گونه های کمیاب وابسته به تالاب شامل چنگر و گونه سنجاب زمینی که در کمتر نقاطی دیده شده در زمان مهاجرت به علت شرایط مناسب اکولوژیکی در این تالاب ماندگار شده و بومی شدند.

وی در ارتباط با قدمت تالاب شیرین سو نیز بیان کرد: یک منطقه دیرینه شناسی به همراه فسیل اسب آبی که قدمت آن به 30 میلیون سال پیش باز می گردد در این منطقه پیدا شده است که این نشان دهنده مستعد بودن این محدوده از میلیون ها سال پیش برای زندگی حیوانات مختلف بوده است.

وی با ذکر اینکه این سد از چشمه ای در بالا دست تغذیه می شود اظهار کرد: وجود این چشمه موجب شده که تالاب شیرین سو به یک منطقه دارای ارزش و صلاحیت محیط زیستی تبدیل شود.

سرپرست اداره کل حفاظت محیط زیست همدان افزود: از نظر گردشگری نیز از این سد برای قایقرانی و ماهیگیری استفاده شده است و علاقمندی گردشگران به این تالاب موقعیت آن را بهتر کرده است.

وی یادآوری کرد: برای جلوگیری از تجاوز به حریم این تالاب بکر و زیبا محیط زیست همدان با اینکه وظیفه و تعهدی ندارد اقدام به حصارکشی از محل اعتبارات این سازمان کرده است.

وی اضافه کرد: حوضچه ای توسط این اداره کل در کنار سد احداث شده تا شهروندان از شست وشو دام و احشام در داخل تالاب خودداری کنند چون این اقدام منجر به آلودگی تالاب و مرگ ماهی ها می شود.

عربی تصریح کرد: چشمه بالای تالاب شیرین سو به علت حفر چاه های غیرمجاز خشک شد و هم اینک مقدار آب موجود در این محدوده هم به کشاورزان منطقه فروخته شده است.

وی افزود: آب تالاب شیرین سو به علت داشتن هدایت الکتریکی بالا (EC) برای کشاورزی مفید نیست ولی با توجه به انعقاد قرارداد و تحویل 'چک' از سوی کشاورزان به آب منطقه ای، آنان راه بازگشت نداشته و مجبور به استفاده از آب تالاب هستند.

سرپرست اداره کل حفاظت محیط زیست همدان تاکید کرد: گرچه حق بهره برداری از آب تالاب شیرین سو با آب منطقه ای است ولی نباید کاری کرد که این تالاب نیز خشک شود.

عربی عنوان کرد: با شرکت آب منطقه ای برای جلوگیری از استفاده آب تالاب شیرین سو رایزنی شده است ولی کارشناسان آب منطقه ای دنبال اتمام مهلت قرارداد منعقد شده با کشاورزان هستند.

وی هشدار داد، در صورت تاخیر در رسیدگی به وضعیت تالاب شیرین سو به طور حتم این تالاب زیبا خشک شده و این معضل به وضعیت اکولوژیکی منطقه آسیب فراوانی وارد می سازد.