به گزارش نافع، بهترين حالت آن است که انسان مومن در هنگامه شب , غذاي سبکي بخورد و مقداري زودتر بخوابد تا بتواند در هنگام سحر برخيزد و نماز صبح را نيز در وقت فضيلت آن اقامه نمايد و پس از آن نخوابد و وقت خويش را در قرائت قرآن, مطالعه ورزش و تفکر سپري نمايد, ولي در صورتي که مجبور شود هنگام شب نخوابد و يا دير بخوابد, بهتر آن است که هنگام صبح برخيزد و فضيلت نماز اول وقت را از دست ندهد, و بعد از نماز و تعقيبات به استراحت بپردازد.

خواندن آيه آخر سوره کهف (آيه 110) براي بيدار شدن در هر زماني که قصد بيدار شدن داريد است و درخواست از خداوند براي بيدار شدن در هنگام نماز مؤثر است.

براي اين منظور موارد زير را مراعات كنيد:

1. شام را كمتر از معمول و حداقل دو ساعت قبل از خواب بخوريد.

2. شب‏ها زودتر به رختخواب برويد و از بيدار ماندن تا ديروقت بپرهيزيد. حتى‏المقدور براى مطالعه سعى كنيد از وقت سحرگاهان و صبح‏ها استفاده نمائيد.

3. محل استراحت خود را طوى طراحى و انتخاب كنيد كه مُشرف به پنجره و فضاى باز باشد تا تغييرات جوّى (رنگ آسمان و تغييرات نور هوا) براى شما ملموس باشد.

4. وسايل مورد نياز براى برخاستن از خواب را تهيه كنيد (مانند ساعت مخصوص و زنگ‏دار كه قابل تنظيم باشد).

5. اگر اطرافيان شما دير مى‏خوابند، شما سعى كنيد محل خواب خود را در جائى كه سر و صداى كمترى دارد و مزاحمتى براى شما نيست انتخاب كنيد و هر چقدر زودتر بخوابيد و هرچه خواب شما با آسودگى و در محيطى آرام صورت گيرد، بالطّبع برخاستن شما براى كارهاى صبح، بهتر و مقدورتر خواهد شد.

يكى از عللى كه سبب خواب ماندن در صبح‏ها مى‏شود اين است كه روح و جسم انسان از لحاظ كمى و كيفى استراحت كافى برخوردار نيست.

حداقل 6 ساعت خواب براى يك انسان مورد نياز است در اين مدت زمان بدن بايد طورى به خواب برود كه استراحت عميق احساس شود. اگر انسان بعد از اين نوع استراحت، خودانگيز از خواب بيدار شد اين نشانگر خواب و استراحت به ميزان مطلوب است.

6 . در طول روز مراقب باشيد هر قدر اعمال و رفتار شما به صلاح و سداد، خير و نيكى منطبق‏تر و موافق‏تر باشد توفيقات شما در امور معنوى (از جمله شب‏خيزى) بيشتر خواهد بود.

7. قبل از خواب اعمال آن را انجام دهيد، براى اين منظور مفاتيح‏الجنان را بگشائيد و اعمال قبل از خواب را بر حسب حال و به ميزان وقتى كه داريد انجام دهيد.

8. در صورت امكان توصيه مي شود نيم ساعتي قبل از اذان ظهر استراحت كنيد كه به اين خواب، خواب قيلوله گفته مي شود. ممكن است در ابتدا انجام امور مشكل به نظر برسد ولى به مرور قابل انجام مى‏باشد. علاوه بر موارد فوق، تنظيم چرخه خواب نقش مؤثري در عملكرد كار روزانه انسان و به موقع بيدار شدن دارد.

معمولا دو نوع چرخه خواب وجود دارد.

يك نوع چرخه خواب بدين صورت است كه افراد تا ديرهنگام بيدار هستند در عوض صبح ها دير از خواب بيدار مي شوند و بخشي از روز را نيز خواب هستند.

معمولا افرادي كه داراي شغل آزاد هستند بيشتر اين نوع چرخه خواب را دارند.

نوع ديگر افرادي هستند كه شبها زود مي خوابند و صبح نيز زود از خواب بيدار مي شوند معمولا افراد اداري كه صبح ها بايد سر ساعت به اداره بروند اينگونه هستند و از چرخه نوع دوم بيشتر تبعيت مي كنند.

افرادي هم هستند كه چرخه خواب منظمي ندارند و دائما وقت خواب و بيداري آنها متغير است.

گاهي زود مي خوابند و دير هم بلند مي شوند و يا بالعكس. اين افراد معمولا دچار اختلال خواب هستند يا به تدريج دچار اختلال خواب مي شوند. گرچه دو نوع اول موجب اختلال خواب نمي شود، اما آنچه با فرهنگ ديني ما سازگارتر و مناسب تر است اين است كه ما كارهاي خودمان را بگونه اي تنظيم كنيم كه شب ها زودتر بخوابيم و صبح ها نيز حداقل يك ساعت مانده به طلوع آفتاب بيدار شويم.

اگر بتوانيم قبل از اذان صبح بيدار شويم خيلي مطلوب تر است.

حال خواب به اندازه و كافي براي ترميم انرژي هاي از دست رفته و آمادگي براي فعاليت هاي مجدد روز بعد ضروري است و راهي وجود ندارد جز تنظيم يك برنامه دقيق و رعايت راهكارهايي كه در بالا به آنها اشاره شد.

خواندن آيه آخر سوره کهف (آيه 110) براي بيدار شدن در هر زماني که قصد بيدار شدن داريد است و درخواست از خداوند براي بيدار شدن در هنگام نماز مؤثر است.

قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِّثْلُكُمْ يُوحَى إِلَيَّ أَنَّمَا إِلَهُكُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ فَمَن كَانَ يَرْجُو لِقَاء رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلًا صَالِحًا وَلَا يُشْرِكْ بِعِبَادَةِ رَبِّهِ أَحَدًا ﴿۱۱۰﴾

بگو من هم مثل شما بشرى هستم و[لى] به من وحى مى‏شود كه خداى شما خدايى يگانه است پس هر كس به لقاى پروردگار خود اميد دارد بايد به كار شايسته بپردازد و هيچ كس را در پرستش پروردگارش شريك نسازد (۱۱۰)