به گزارش نافع به نقل از دانا، فواد ایزدی استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بین‌المللی در گفت‌وگو با خبرنگار ما با اشاره به نقاط مثبت و منفی موافقت نامه ژنو اظهار داشت: توافقنامه ای که امضا شد دو مشکل اصلی دارد. یک مشکل در صفحه آخر (صفحه 4) پاراگراف چهارم عناصر گام نهایی است که در آن آمده این توافق نامه باید متضمن یک برنامه غنی سازی باشد که توسط طرفین تعریف شود ، یعنی اینکه هر کدام از طرفین تعریف خاص خود را دارند. حال که ایران این توافقنامه را امضا کرده آیا ما حق غنی سازی راداریم یا نه؟ جواب خیر است. یعنی ما حق غنی سازی را مشروط کرده ایم به موافقت طرف مقابل . یعنی اگر تا دیروز میگفتیم غنی سازی حق مسلم ماست ولی امروز باید بگوییم که اگر طرف غربی موافق باشد غنی سازی حق مسلم ماست.
وی ادامه داد: در ادامه توافقنامه آمده که غنی سازی باید منطبق با نیازهای عملی باشد یعنی اگر طرف غربی تشخیص دهد که نیاز شما این نیست، ایران حق غنی سازی ندارد. ما حق غنی سازی را مشروط کردیم به نظر موافق طرف مقابلمان. وقتی فلان مسئول می آید ومی گوید ما حق غنی سازی را نگه می داریم واین خط قرمز ماست، این حق نیاز به توافق طرف مقابل دارد وگرنه ما اجازه حق غنی سازی نخواهیم داشت. البته دو نوع غنی سازی داریم: صنعتی و غیرصنعتی و غنی سازی صنعتی است که برای کشور قدرت می آورد . چند سال است که آمریکا می گوید که ایران یک نیروگاه دارد و سوخت آن هم روسیه می دهد پس دیگر چه نیازی به غنی سازی دارد؟ و این نکته رادر توافقنامه مکتوب کردند و ما هم آن را امضا کردیم..
این کارشناس حوزه مسایل آمریکا درباره دو مشکل اصلی که در توافقنامه وجود دارد اظهار داشت: یکی این است که حق غنی سازی مشروط شده و مشکل دوم این است که این همه توافق کردیم که تحریم ها برداشته شود ولی آیا واقعا تمامی تحریم ها برداشته می شود؟ جواب خیر است. تحریم های اصلی تحریمهای بانکی و نفتی هستند و آن چیزی که در توافق نامه آمده این است که این تحریم ها برداشته نمی شود چون هر کجا که صحبت از لغو تحریم می شود از تحریم های مربوط به هسته ای صحبت می شود و تحریم های بانکی و نفتی مربوط به تحریم های هسته ای نمی شود . به غیر از موضوع هسته ای موضوع حقوق بشر و حمایت از تروریسم هم مطرح است و اگر تحریم های مربوط به هسته‌ای حل شود باز طرف آمریکایی دو موضوع دیگر را پیش می کشد..

وی افزود:در سوم اکتبر 2013 خانم وندی شرمن به کمیسیون روابط خارجی سنای آمریکا می رود و یکی از سناتور ها از ایشان می پرسد که اگر مذاکره کنیم و برنامه هسته ای ایران را متوقف کنیم ولی قانون تحریم این را می گوید ایران نه تنها باید برنامه هسته ای را متوقف کند بلکه باید حمایت از تروریسم راهم کنار بگذارد و به طرف ایران گفتید که اگر برنامه هسته ای را هم کنار بگذارد هنوز بحث تروریسم و حقوق بشر باقی مانده است و تحریم ها را قانون است و دولت آمریکا نمی تواند بردارد و باید به تصویب کنگره برسد. خانم شرمن اینطور جواب می دهد که با ایرانیان خیلی شفاف بودیم و به آنها گفتیم که موضوع مذاکرات ما درباره برنامه هسته ای و لغو تحریم های مربوط به برنامه های هسته ای است و تحریم هایی مربوط به حقوق بشر و حمایت از تروریسم همچنان روی میز قرار دارد.

ایزدی درباره اظهارات مقامات آمریکای مبنی بر گرفتن حق غنی سازی ایران با توجه به متن توافق نامه گفت: طرف غربی بحث غنی سازی هسته ای را به توافق خودشان مشروط کرده اند و زمانی که می خواهند بهای آن را بپردازند می گویند که تحریم های اصلی همچنان وجود دارد. اینکه جان کری می گوید توافقنامه ژنو حق غنی سازی را به ایران نمی دهد و بدنه اصلی تحریم ها باقی مانده است درست می گوید و وزارت خارجه متن توافقنامه را اشتباه ترجمه کرده و اینطور ترجمه کرده که به طور همه جانبه تمام تحریم های هسته ای شورای امنیت و تحریم های چندجانبه و تحریم های ملی را برداشته است در صورتی که اصل متن می گوید که تحریم های مربوط به هسته ای فقط لغو می شود. بنابر این حق غنی سازی مشروط شده ومعلوم نیست به ما بدهند یا نه و در صورت لغو تحریم ها فقط تحریم های مربوط به هسته ای لغو می شود و تحریم های نفتی و بانکی همچنان پابرجاست.

وی افزود:به نظر می رسد کاری که آمریکایی ها دارند انجام می دهند این است که قیمت گذاری می کنند و اینطور می گویند که مثلاً حق غنی سازی را به موافقت ما مشروط کرده اید وقیمت آن هشت میلیارد دلار است و اگر می خواهید مثلاً فلان تحریم هم برداشته شود دست از حمایت حزب الله لبنان بردارید و مثلاً قیمت ان سه میلیارد دلار است وهر چیزی قیمتی دارد و جالب است که این هم پول خودمان است که به ما می دهند. در بحث حقوق بشر هم مثلا فلان کاندیدا را رد صلاحیت نکنید و دو میلیارد دلار می دهیم و برای هر چیزی قیمتی می گذارند.

این استاد دانشگاه درباره مشکل صهیونیست ها با توافق ایران با گروه 5+1تصریح کرد: آقای کالنز کال که در دوره اول ریاست جمهوری اوباما در وزارت دفاع مسئول حوزه خاورمیانه بود اینطور می گوید که ما دو جدول زمانی داریم که یک جدول زمانی تحریم ها علیه ایران است و معلوم نیست کی جواب دهد و این تحریم ها 34 سال است که وضع می شود، جدول زمانی دیگر پیشرفت برنامه هسته ای ایران است که ما را نگران کرده و بایدکاری کنیم که پیشرفت برنامه هسته ای ایران متوقف شود و با این توافقنامه نگرانی آنها از بین رفت.
وی ادامه داد:لابی اسراییل می گوید که امریکا باید همان افزایش تحریم ها را انجام دهد چرا که نگرانند که اگر آمریکا با ایران مذاکره ای کنند که حتی مذاکره به نفع آمریکا باشد ولی اینکه وارد مذاکره با ایران می شوید و کشورهایی هم که خیلی طر فدار تحریم ایران نیستند باعث شوند این تحریم ها کم اثر شوند.
فواد ایزدی با اشاره به صحبت های ظریف مبنی بر اینکه تحریم های ایران کاغذ پاره ای بیش نیست گفت: در توافقنامه جدید اینکه آمده تحریم های جدید وضع نمی شود خوب است اما بهایی که ما دادیم و هدفی که میخواهیم بگیریم با هم توازن ندارد و غنی سازی را مشروط کردیم اما تحریم ها سر جای خود قرار دارد و وارد بده بستانی در حوزه پول های خودمان شده ایم.اینکه آقای ظریف می گوید تحریم های آمریکا کاغذ پاره است را واقعاً نمی توانم توجیه کنم؟ شاید می داند که تحریم های آمریکا را نمی تواند لغو کند.
تحریم مشکل برای ما ایجاد کرده یکی تحریم های مربوط به مباحث انرژی که سال 1996 تصویب شد و در سال 2012 هم افزایش پیدا کرد. و تحریم های نفتی و بانکی مربوط به تحریم های کنگره آمریکا است نه شورای امنیت سازمان ملل متحد. بنده حتی بحث لغو تحریم ها را که فقط تحریم های مربوط به برنامه هسته ای قرار است لغو شود را به برخی افراد مربوط به وزارت خارجه گفتم و تاکید کردم که تحریم های اصلی بانکی و نفتی سر جای خود قرار دارد اما نمی دانستند. حتی برخی مقامات کاخ سفید گفته اند که نگران پولی که به ایران می دهیم نباشید چرا که به اندازه پولی که به آنها می دهیم چهار برابر ضرر می رسانیم مثلا در شش ماه سی میلیارد ضرر میکند و ما هشت میلیارد به آنها می دهیم.
دردی که در کشور وجود دارد در دو حوزه نفتی و بانکی وجود دارد و این توافقنامه این درد را درمان نمی کند. اگر شما حق هسته ای را به ما می دهید پس تحریم ها را باید به معنای واقعی لغو کنید که در عمل این اتفاق نمی افتند.
این کارشناس مسائل بین الملل درپایان برای ادامه روند کاردربحث توافقات هسته ای گفت: فکر می‌کنم مجلس و نخبگان اولاً بفهمند چه اتفاقی افتاده است ثانیاً طرف مقابل هم به ما نیاز دارد. طرف‌های ایرانی عجله کردند. مهم این است که ما چی دادیم و چی گرفتیم. حتی یک مسئولی می‌گفت که تحریم ها برداشته شد و قیمت خودرو باید کاهش پیدا کند در صورتی که در حوزه تحریم بحث موقت است و سقف دارد و باید مقدار معینی پول جابجا کرد.مسئولین عجله کردند و باید به طرف غربی می گفتند که شما تحریم ها را به خاطر برنامه هسته ای ما وضع کردید و ما الان برنامه هسته ای را در اختیار شما گذاشتیم و تحریم ها را لغو کنید و این منطقی بود. انتخاب های دیگری هم ایران دارد. غربی ها از سرعت پیشرفت برنامه هسته ای ترس دارند و ما می توانستیم سرعت این پیشرفت را بیشتر کنیم تا طرف مقابل با ما کنار بیاید.
وی افزود:ما با لیبی و کره شمالی از نظر استراتژیک و موقعیت منطقه ای فرق داریم و مقایسه لیبی و کره شمالی با ایران درست نیست و باید از طرف مقابل بیشتر امتیاز گرفته می شد و نباید عجله می کردند و نیازی نبود که ترکمنچایی هسته ای درست کنیم. در آخر باید به این برسیم که ما غنی سازی را در اختیار طرف مقابل قرار دهیم و آن هم فقط تحریم های مربوط به هسته ای را لغو کنند والباقی تحریم ها سر جای خود قرار دارد. هزینه جنگ با ایران بسیار بالاست و حتی دولت اوباما وارد جنگ با سوریه نشد چطور امروز آقای ظریف می گوید که به این توافق نامه از آتش افروزی در منطقه جلوگیری کرده است؟