به گزارش نافع، دکتر مریم رادمنش گفت:سلولهای بنیادی سلولی است که به طور مداوم قابلیت خودسازی و تمایز به بافتها و اعضای مختلف را دارد از جمله سلولهای بنیادی سلولهای بنیادی خونساز است که دارای سه منبع مهم مغز استخوان، خون محیطی و خون بندناف است.

ی ادامه داد: با توجه به اینکه دسترسی به خون بندناف زمان محدودی دارد و از زمان تولد نوزاد از آن قسمتی که به جفت وصل است خونگیری انجام می‌شود و عوارضی برای نوزاد و مادر ندارد و تداخلی در فرآیند زایمان ایجاد نمی‌کند در عوض زمانی که این خون بند ناف گرفته شود و سلولهای بنیادی آن جدا شود می‌توانند آن را در بانک خون بندناف ذخیره کنند و به ویژه برای نوزادی که نمونه متعلق به خودش است اگر مشکلی پیش آید قابل استفاده است.

دکتر رادمنش اظهار کرد: در حال حاضر پژوهشگاه رویان دارای بانک عمومی خون بندناف در تهران است که نمونه‌های موجود آن برای عموم قابل استفاده است و بیش از 23 دفتر نمایندگی خون بندناف در شهرستان‌ها از جمله همدان وجود دارد.

وی افزود: خانواده‌هایی که مایل به نگهداری و ذخیره سازی خون بندناف فرزندان خود هستند می توانند تقریبا نزدیک ماه آخر بارداری از طریق سایت www.rstc.ir اطلاعات موجود در این زمینه را مطالعه کرده و یا به دفاتر نمایندگی‌های شهرستانها مراجعه کنند و اطلاعات اولیه را بگیرند و در صورتی که از نظر مسائل پزشکی و مواردی که منبع قرارداد باشد، مشکلی نداشته باشند اقدام به انجام فرآیند عقد قرارداد کنند و کارشناسان بانک خصوصی رویان در زمان زایمان در بالین مادر حاضر شده و پس از اینکه بندناف بریده و نوزاد متولد شد از آن قسمتی که قبلا زباله بود و دور انداخته می‌شد خونگیری می‌کنند و نمونه را به بانک در تهران می‌فرستند و در آنجا سلولهای بنیادی جداسازی و ذخیره می‌شود.

پزشک مشاور در بانک خون بند ناف پژوهشگاه رویان درباره محدودیتهای عقد قرارداد نیز گفت: در صورتی که مادر و یا اعضای خانواده به بیماری ژنتیکی مبتلا باشند این موضوع در عقد قرارداد برای ذخیره سازی خون بندناف نوزاد محدودیت ایجاد می‌کند بنابراین توصیه می‌شود مادران باردار نسبت به مطالعه فرم موانع و محدودیتهای قرارداد از سایت مذکور اقدام کرده و یا به دفاتر نمایندگی شهرستانها برای دریافت اطلاعات بیشتر مراجعه کنند.

وی اضافه کرد: پزشکان مشاور در مرکز و دفاتر حضور دارند و می توانند به صورت تلفنی هم پاسخگو باشند و هر گونه بیماری یا مصرف دارویی در خانواده را مشاوره بگیرند و در صورتی که مشکلی برای عقد قرارداد نبود در ماه آخر بارداری پیگیر آزمایشاتی که مادر باید انجام دهد، باشند.

وی یادآور شد: عقد قرارداد در بانک عمومی رویان به صورت رایگان انجام می‌شود و در شهرستانها به علت محدودیت‌هایی که وجود دارد فعالیت خاصی ندارند اما بانک خصوصی در تمام شهرها وجود دارد و افراد در هنگام عقد قرارداد هزینه‌ای پرداخت و نمونه به طور اولیه کارهایش انجام می‌شود و پس از آن سالانه هزینه‌ای برای شارژ و ماندگاری نمونه پرداخت می‌شود و تا زمانی که خانواده‌ها آن هزینه را بپردازند نمونه برایشان نگهداری می‌شود.

وی در ادامه استانداردهای نگهداری خون بندناف در بانک‌ها خارج از کشور را حدود 20 سال عنوان کرد و افزود: از نظر استاندارهای علمی بهترین کیفیت نمونه‌ها در پنج سال نخست قابل نگهداری است.

دکتر رادمنش با اشاره به اینکه اگر فردی از نظر ژنتیکی با نمونه تطابق نسبی داشته و پزشک پیوند نمونه را بپذیرد، قابل استفاده است، تصریح کرد: تا زمانی که نوزاد متولد نشده و نمونه نگرفته‌ایم و اجزای آن تعیین نشده است تنها این اطلاع را داریم که نمونه به طور صد در صدی به خود نوزاد می‌خورد اما در مورد بقیه افراد بستگی به تطابق ژنتیکی، وزن و سن بیمار دارد و قابل پیش بینی نیست.

وی با بیان اینکه سلولهای بنیادی حاصل از خون بندناف برای تمام بیماری‌ها قابل استفاده نیست، تاکید کرد: خون بندناف یک منبع از سلولهای بنیادی است و به عنوان یک روش درمانی پس از روشهای دیگر محسوب می شود. به عنوان مثال در سرطان خون اگر درمان شیمی درمانی در بیماری جواب ندهد و یا بیماریش به گونه‌ای باشد که عود کند خط درمانی بعدی استفاده از این سلولها برای پیوند است و اگر در دسترس پزشکان متخصص سرطان باشد می توانند از این روش استفاده کنند و به عنوان یک راه جدید برای درمان به کار گیرند.

وی ادامه داد: در حال حاضر پیوند سلولهای بنیادی در مراکز پیوند و بیمارستاهای دکتر شریعتی و محک تهران و منتصریه مشهد انجام می شود.

پزشک مشاور در بانک خون بند ناف پژوهشگاه رویان با بیان اینکه آمار دقیقی از درصد موفقیت این نوع پیوند در دست نیست، اظهار کرد: بعضی از بانکهای خون خارج از کشور که فعالیت طولانی تری دارند درصد موفقیت خود را تا 88 درصد اعلام کرده‌اند اما در کشور ما با توجه به محدودیت‌هایی که وجود دارد و فعالیت بانکهای موجود خیلی طولانی نیست بنابراین آمار دقیقی نداریم.

وی افزود: بانک خصوصی خون بندناف رویان از هفت سال گذشته فعالیت خود را آغاز کرده و مراکز پیوند در ایران محدود است و هنوز به اندازه کشورهای پیشرفته که به این علم دست یافته و عمل پیوند موفقیت آمیز انجام داده‌اند، نرسیده‌ایم اما در حال حاضر برای سرطان‌های خون و نقص‌های سیستمی استفاده می‌شود و با توجه به محدودیت سلولهای خون بندناف هر چه فرد سن و وزن کمتر داشته باشد، مناسب برای انجام این پیوند است.

وی با اشاره به اینکه در حال حاضر در بانک خصوصی رویان بیش از 40 هزار نمونه نگهداری می‌شود، خاطرنشان کرد: بیشتر افراد تحصیلکرده از طریق سایت و دفاتر نمایندگی‌ها و افرادی که فرد بیماری در خانواده دارند و به توصیه پزشک متخصص برای درمان فرزند خود به سمت ذخیره سازی خون بندناف متمایل می‌شوند.

منبع»ایسنا