به گزارش نافع، حمله اخیر دولت ترامپ به تاسیسات هسته‌ای ایران در فردو، نطنز و اصفهان، به گفته دکتر رضا سلیمانی، عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه بوعلی‌سینای همدان، نه صرفاً یک عملیات نظامی محدود، بلکه ورود رسمی ایالات متحده به جنگی پنهان با ایران و ضربه‌ای مستقیم به نظام حقوقی بین‌المللی و اصل حاکمیت ملت‌ها بوده است.

وی در گفت‌وگو با خبرنگار ما تأکید کرد: «این اقدام نه تنها بازدارندگی استراتژیک ایران را هدف قرار داده، بلکه با نقض آشکار منشور ملل متحد، پیمان ان‌پی‌تی و حتی قانون اساسی ایالات متحده، پایه‌های نظم جهانی را به لرزه درآورده است. پرسش کلیدی این است که آیا ایران می‌تواند با استفاده از تمام ظرفیت‌های حقوقی، سیاسی و نظامی مشروع، هزینه این اقدام را برای آمریکا آن‌قدر بالا ببرد که مانع تکرار آن شود؟»

در ادامه این گفت‌وگو، دکتر سلیمانی به ماهیت حادثه پرداخت و گفت: «بحث درباره میزان خسارت وارده به تاسیسات هسته‌ای، که برخی منابع آن را محدود یا نمایشی توصیف کرده‌اند، انحرافی است. اصل موضوع، عبور دولت ترامپ از خط قرمز جمهوری اسلامی و اعلام جنگ عملی علیه حاکمیت ملی ایران است.»

او هشدار داد: «در صورت عدم واکنش قاطع و متوازن ایران، بازدارندگی راهبردی کشور در برابر زیاده‌خواهی‌های آمریکا و متحدانش تضعیف یا حتی از بین خواهد رفت. بر اساس منطق مطالعات بازدارندگی، پاسخ ایران باید چنان ضربه‌ای به منافع آمریکا در منطقه وارد کند که ادامه ماجراجویی‌های واشنگتن را غیرعقلانی و پرهزینه سازد.»

وی افزود: «این حمله، نقض بارز اصول بنیادین حقوق بین‌الملل و حاکمیت ملی است. بدون کسب مجوز از شورای امنیت و برخلاف منشور سازمان ملل انجام شده و ضربه‌ای جدی به پیمان ان‌پی‌تی و اعتبار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی وارد کرده است. در حالی‌ که ایران بیشترین میزان بازرسی را در بین کشورهای عضو ان‌پی‌تی پذیرفته، هدف چنین حمله‌ای قرار گرفته است.»

او تصریح کرد: «طبق آمار رسمی، ۷۰ درصد از کل بازرسی‌های آژانس از ایران صورت گرفته، در حالی‌که بقیه ۳۱ کشور عضو در مجموع تنها ۳۰ درصد از این نظارت‌ها را متحمل شده‌اند. ایران نه تنها داوطلبانه به اجرای پروتکل الحاقی متعهد شد، بلکه بارها از سوی آژانس به فعالیت‌های صلح‌آمیز تأیید شده است. در چنین شرایطی، حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران نه‌تنها بی‌اساس، بلکه حمله‌ای مستقیم به حقوق بین‌الملل و اعتبار نهادهای بین‌المللی است.»

در پاسخ به پرسش خبرنگار ما درباره گزینه‌های پیش روی ایران، وی گفت: «این اقدام غیرقانونی آمریکا، به ایران حق مشروع می‌دهد تا اقدامات متقابلی در چارچوب حقوق بین‌الملل انجام دهد؛ از جمله بازنگری در همکاری با آژانس، تعلیق اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی، و حتی خروج از پیمان ان‌پی‌تی.»

دکتر سلیمانی همچنین به جنبه داخلی حقوقی این حمله در آمریکا اشاره کرد و اظهار داشت: «طبق قانون اساسی آمریکا، اعلان جنگ فقط با مجوز کنگره ممکن است. ترامپ بدون چنین مجوزی این حمله را انجام داده و حتی در میان جمهوری‌خواهان نیز اختلاف‌برانگیز شده است. اما نباید به این شکاف‌های داخلی آمریکا امید بست، زیرا روسای جمهور آمریکا بارها بدون مجوز کنگره دست به اقدام نظامی زده‌اند. پس از جنگ جهانی دوم، بیش از ۹۵ درصد از عملیات نظامی آمریکا بدون اعلان رسمی جنگ انجام شده‌اند.»

وی افزود: «همان‌طور که اسکات ریتر، بازرس پیشین سازمان ملل گفته، این حمله بیشتر یک اقدام نمایشی برای حفظ وجهه داخلی و بین‌المللی ترامپ بوده است. آمریکا تنها ۶ بمب روی فردو انداخت، آن هم روی تاسیساتی بسیار مستحکم یا خالی که قبلاً آسیب دیده بودند. تحلیل خبرگزاری فرانسه نیز نشان داد که این اقدام قمار سیاسی خطرناکی از سوی ترامپ بوده است؛ قماری که این بار ممکن است به ضرر او تمام شود.»

در پاسخ به این سوال که چه راهکارهایی برای پاسخ ایران وجود دارد، دکتر سلیمانی گفت: «ایران می‌تواند با بهره‌گیری از ظرفیت‌های مشروع و متنوعی مانند هم‌افزایی با کشورهای مخالف سیاست‌های سلطه‌گرایانه آمریکا، از آمریکای لاتین تا دریای چین جنوبی، فشار چندجانبه‌ای را بر منافع ایالات متحده وارد کند. این فشارها می‌توانند معادلات امنیتی و نظامی آمریکا را در سطح بین‌المللی به چالش بکشند.»

وی همچنین استفاده از ظرفیت محور مقاومت را یکی از موثرترین گزینه‌ها برشمرد و گفت: «گروه‌های مقاومت در کشورهایی مانند عراق، سوریه و دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس می‌توانند هزینه‌های مستقیم نظامی و امنیتی سنگینی بر آمریکا تحمیل کنند. عملیات‌های هدفمند علیه پایگاه‌های آمریکایی می‌تواند افکار عمومی داخلی آمریکا و متحدان آن را نیز تحت فشار قرار دهد.»

در پایان این گفت‌وگو، دکتر سلیمانی تاکید کرد: «پاسخ ایران باید چندوجهی، قاطع، و مبتنی بر اصول حقوق بین‌الملل باشد تا هم بازدارندگی را احیا کند و هم نظم بین‌الملل را از سیطره سیاست‌های یک‌جانبه نجات دهد.»

انتهای پیام/