به گزارش نافع به نقل از هفته نامه صدا، «چکهایم تا دو روز آینده برگشت میخورد.» دو روز فرصت برای پسری که تازه طعم زندگی مشترک را چشیده، زمان زیادی نیست تا بتواند از پس پرداخت مبلغ پیش رو بربیاید. ذهناش آنقدر درگیر است که گاهی جملههایش را نیمه تمام میگذارد. مهدی که این روزها اضطراب و ترس از زندان را در یک قدمی خود احساس کرده میگوید: «با اینکه اوضاع مالی خانواده همسرم چندان تعریفی نیست توقعهای زیادی از ما برای جشن عروسی داشتند. مثلا خودشان برای من کت و شلوار ۳ میلیون تومانی تهیه کردند که ما نتوانیم بهانهای برای خرج عروسی بیاوریم. مدام میگفتند یک شب هزار شب نمیشود و برای چنین شبی باید سنگ تمام گذاشت. از طرفی چون ما نمیتوانستیم هزینه سالن عروسی و ماشین و ... را یکجا پرداخت کنیم، چک دادیم.» اما حالا هزار شب شده که مهدی تمام مدت به فکر چگونگی پرداخت بدهیهایش است و زندگی به کامش تلخ شده است. بالا بودن مخارج عروسی یکی از مهمترین ترسهای پسران جوان برای اقدام به ازدواج است که آمار ازدواج را در سالها اخیر کاهش داده است.
بر اساس اعلام سازمان ثبت احوال کشور، سال گذشته ازدواج کاهش 6.5 درصدی داشته است. نگاهی به آمار ازدواج و طلاق در ایران نشان میدهد که رشد منفی ازدواج از سال 90 شروع شده است، به طوری که در سال ۹۰ منفی ۱.۹ درصد، در سال ۹۱ منفی ۵.۱ درصد و در سال ۹۲ نیز با کاهش منفی ۶.۷ درصدی مواجه بوده است.
بازارهای چند ده میلیون تومانی به بهانه شب عروسی
بر اساس بررسیهای میدانی، خرج و مخارج شب عروسی از 20 میلیون تومان در سطح متوسط شروع میشود، البته برای خانوادههای مرفه وضع متفاوت است و آنهاکمتر از ۷۰ میلیون تومان خرج نمیکنند.این هزینهها برای عدهای به محل درآمدزایی تبدیل شده و اعلام رشد منفی ازدواج، نه تنها جامعهشناسان و مسئولین، بلکه آنها را نیز مشوش و محل درآمدشان را مختل میکند.
جشنهای عروسیفرصت خوبی برای جوانان طبقه متوسط است تا بتوانند برای یک بار هم که شده ماشین مورد علاقهشان را سوار شوند. این چنین میشود که یک موسسههایکوچک کرایه اتومبیل با کرایه دادن ماشینهای خود برای جشنها، به طور میانگین ماهی 13 میلیون تومان درآمد کسب میکند. البته هنگام اجاره دادن اتوموبیل، چکی به مبلغ ماشین و برای ضمانت نیز از آقای داماد دریافت میکنند. صاحب یکی از مؤسسات اتوموبیل درباره هزینههای اجاره ماشین به «صدا» میگوید:«ارزانترین ماشین موجود در موسسه پرشیا مدل 93 و 94 است که بابت آن ساعتی 15 هزار تومان با راننده و 10 هزار تومان بدون راننده دریافت میشود. حداقل زمان کرایه هر اتومبیل هم 14 ساعت است. گرانترین ماشین موسسه نیز پورشه است که به ازای هر ساعت، 160 هزار تومان اجاره دریافت میشود.» بنابراین کرایه 14 ساعت ماشین پورشه برای داماد مبلغ دو میلیون و 240 هزار تومان آب میخورد که البته هزینه بنزین و کارواش اتومبیل جداگانه محاسبه میشود. به گفته این صاحب موسسه که خود نیز مالک خودروهای آن است، بیشترین تقاضا برای کرایه اتومبیل در طول تابستان وآخر هفتههاست، خود او در ماه اخیر حدودا 20 اتومبیل اجاره داده است.
کرایه دادن خودرو برای شب عروسی، از قدیم مرسوم بوده است. اما در سالهای اخیر، بازارهای کار جدیدی به بهانه جشن عروسی شکل گرفته است. دخترهایی که مدل عروس میشوند، توانستهاند در این بازارها درآمد خوبی برای خود دست و پا کنند. شهرت بعضی از آنها به پای بازیگران میرسد و آرایشگران برای جذبشان رقابت زیادی دارند. بر اساس گزارشهای میدانی صدا، این بازار ساز و کار خاصی دارد و هر کسی نمیتواند به راحتی در آن ورود کند. تازه واردهای بازار بعد از تأیید چهره باید مبلغی را هم در ابتدای کار به آرایشگران بپردازند، اما اوضاع برای چهرههای مشهور متفاوت است. چهرههایی که آرایشگران اسم و رسم دار نیز به جز آنها حاضر به همکاری با شخص دیگری نیستند؛ چرا که نوعروسها بر اساس عکس آن مدلها آرایشگر خود را با هزینههای میلیونی برای یک شب انتخاب میکنند. بر اساس گزارشمیدانی صدا،مدلهای معروف برای آنکه سر و صورت خود را در اختیار آرایشگران بگذارند روزانه بین ۴۰۰ هزار تا یک میلیون تومان دریافت میکنند. بررسی فعالیتهای برخی از این مدلها نشان میدهد ماهانه حدود۲۰بار در سالنهای مختلف عروس میشوند و میتوان برآورد کرد ماهانه به طور میانگین حدود ۱۸ میلیون تومان از آرایش شدن کسب میکنند.
در دهه هشتاد تحصیلات دانشگاهی برای دختران جوان از اهمیت خاصی برخوردار بود، در نتیجه آن مدرکگرایی باب شد و نرخ بیکاری زنان جوان به ۵۰ درصد رسید. گزارشهای مرکز آمار همچنین تأیید میکند که بیشترین میزان بیکاری در بین دختران تحصیلکرده وجود دارد. این آمارها در کنار واقعیتهای جاری در بازار کار چندان هم عجیب به نظر نمیآید. کسب درآمد از زیبایی در عروسسراها میتواند بالای ۱۰ میلیون ماهانه عاید دختران جوان کند، در حالیکه درآمد بسیاری از اساتید دانشگاه از ماهانه ۴ میلیون تومان تجاوز نمیکند. بر اساس اطلاعات یک پایان نامه دانشگاهی که چندی پیش در سایتهای خبری سروصدای زیادی به راه انداخت، یک استادیار دانشگاه ماهانه حدود 4 میلیون تومان و استاد تمام ممتاز دانشگاه در بهترین حالت ماهانه 12.5 میلیون تومان درآمد دارد. با این اوصاف افزایش تقاضا برای ورود به مشاغل بازار عروسی کاملاً موجه است. یکی از همین مدلها ماه رمضان در برنامه تلویزیونی ماه عسل حضور یافته بود، البته احسان علیخانی آن دختر را به عنوان «پوزِر عروس» به برنامهاش دعوت کرده بود.او در توصیف شغل خود گفته بود:« خیلی از این عروسها دکتر مهندسند و فقط سرشان در درس بوده، این چیزها را کهاصلاً حالیشان نمیشود، ما بهشان یاد میدهیم چهطور کنار دامادها بایستند.» اگرچه آن دختر از گفتن حدود درآمد خود به دلیل نجومی بودنش خودداری کرد، اما با تأمل در توصیفی که او از کار خود ارائه داد، میتوان به نکتههایی از واقعیت جامعه پی برد.
میانگین درآمد ماهانه برخی مشاغل بر اساس گزارش میدانی صدا
استاد یار |
4 میلیون تومان |
استاد تمام ممتاز |
12.5 میلیون تومان |
مدل عروس |
18 میلیون تومان |
موسسه کرایه اتومبیل |
13 میلیون تومان |
دیدگاه شما